Bu sene 27'ncisinin düzenlendiği Ahilik Hatası kutlamaları devam ediyor.
Hafta boyunca devam edecek programın 3'üncü gününde, sabah 09:30'da Cumhuriyet meydanında İl Komitesi, Esnaf Odaları ve Halkın katılımıyla program Şeyh Edebali Türbesine mehteran eşliğinde yürüyüş ile başladı. Şeyh Edebali Türbesinde saat 10:00'da başlayan program, saygı duruşu ve istiklal marşı, Protokol konuşmaları, Set Kuşatma töreni, Ödül töreni, Halk Oyunları gösterisi, Türbe ziyareti, Ahi pilavı ikramı ile son buldu.
İlk olarak konuşma yapan Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Halit Gölcan, Ahiliğin birlik kardeşlik dostluk hoşgörü ve insan sevgisini esas aldığını ahiliğin kültürü ve felsefi, toplumsak yaşamın bir parçası olduğunu ifade etti. Gölcan, " İnsanlar arasındaki ticari ve toplumsal ilişkilerde, dürüstlük, güvenilirlik iş ve meslek ahlakına saygı hak ve hukuka riayet etme, saygılı şefkatli, cömert ve güler yüzlü olma ilkeleri esas alınmıştır. Ve bu insani değerler toplum tarafından bir yaşam tarzı olarak kabul edilmiş Ahilik İslam öncesi dönemden başlayarak gelişen Türk esnaflık geleneğinin İslamiyet ortaya çıkmasından sonra İslamın ahlak prensipleri ile birleşmesi neticesinde şekillenerek 13 üncü yüzyılda Anadolu’da kurulmuş olan bir esnaf teşkilatıdır. İslam doğuşu ile başlayan Ahilik o dönemde Anadolu’da fevkalade nüfuslu ve yaygın bir tarikattı. Edebali’nin ise itibarı büyük müritleri pek fazla idi. Osmanlı Beyliğinin kuruluşu ve inşifikatında büyük hizmetleri görülen Şeyh Mahmut Gazi Ahi Şemsettinoğlu Ahi Hasan ve sonra sadrazam olan çandırlı Kara Halil Paşa hep Ahilerdendi. Her dönemde Türk idareciler yanında ozanlar babalar bilgeler vezirler lalalar şeyhler eksik değildirler Şeyh Edebali’de bunlardan biridir. Ahilik denilince esnaf, esnaf denilince Ahilik akla gelmektedir. Ahi diye anılan kişi sanat ticaret yada meslek sahibidir. O bununla birlikte olgun ahlaklı merhametli iyilik sever ve her işinde her davranışında dürüst ve güvenilir kişidir. Ahi olabilmek için 10 yaşındaki çocuklar velisi tarafından ustaya bir sanat öğrenmek için yamak olarak verildi. 2 sene ücretsiz yamaklık edenler törenle çıraklığa yükselir. Çıraklık dönemi 1001 gündü çırak ustasına itaat etmek ve ustası da çırağa mesleğin incelikleri ile beraber iş hayatı için gerekli olan bilgileri öğretirdi. Çırak süresini doldurup sanatında kalfalığa yükselirdi kalfalık dönemi 3 yıl idi. Bu sürede kalfalık eğitimlerini başarıya tamamlayıp ustalığa yükseltmek için imtihan niteliğinde bir törene katılırdı. Bu törende kalfa kendi sanatı ile ilgili kendi eli ile yaptığı bir eseri hazırlar Ahi baba vekilinin Başkanlık ettiği ustalar meclisine sunar toplanan ustalar tarafından beğenildiğinde genç kalfa ustalığa yükselir. Ahi baba tarafından ustalığa yükselen meslek erbabanın kulağına şu sözleri fısıldar. Harama bakma haram yeme haram içme yalan söyleme büyüklerinden önce söze başlama kimseyi kandırma kanaatkar ol dünya malına tamah etme yanlış ölçme eksik tartma kuvvetli ve üstün durumda iken affetmesini hiddetli iken yumuşak davranmasını bil ve kendine muhtaç iken bile başkalarına verecek kadar cömert ol derdi" dedi.
Ardından kürsüye çıkan Vali Yardımcısı Halil İbrahim Acır, Ahiliğin kültürü ve felsefesi toplumsal yaşamın ortak paydası olan insanı esas aldığını belirtti. Acır, "İnsanlar arasındaki teori toplumsal ilişkilerde dürüstlük güvenilirlik hak ve hukuka riayet etme saygılı şefkatli cömert ve güler yüzlü olma ilkeleri esas alınmış ve bu insani değerler toplum tarafından bir yaşam tarzı olarak kabul edilmiştir. Bugün uygar dünya ülkelerinin toplumlarında uygulamaya ve hakim kılmaya çalıştıkları bu değerler ve güler yüzlü olma ilkeleri esas alınmış ve bu insani değerler toplum tarafından bir yaşam tarzı olarak kabul edilmiştir. Bugün uygar dünya ülkelerinin toplumlarında uygulamaya ve hâkim kılmaya çalıştıkları bu değerler 13 üncüsü yüzyılda Anadolu Türkleri tarafından “Ahilerin Vizyonu” olarak uygulanmış ve böylece diğer ülkelere örnek olmuştur. Türklere özgü bir kurum olan Anadolu Ahillğini meydana getiren bu değerleri insanlar o dönemin birlik kardeşlik dostluk hoşgörü bir insan sevgisini esas alan bir anlayışla bir çatı altında birlikte yaşayabilmeyi iş ve meslek sahibi olabilmeyi öğretmişlerdir. Ahilik teşkilatı 8 asırdır. Ahilik felsefesini yaşayan esnaf yetiştirmiş mesleğinde ehil olmayanlara asla ahilik belgesi vermemiş esnaf ve sanatkarlar arasında çıraklık kalfalık ve ustalık hiyerarşi oluşturmuş çalışma hayatının yanı sıra sosyal hayatın gelişmesine de katkı sağlamıştır. Sonuç olarak ailesine çevresine vatanına milletine ve dünyaya yararlı bir nesil yetiştirmek için iyiyi doğruyu güzeli benimsemiş olan ahilik sisteminde günün şartları doğrultusunda en iyi şekilde paylaşılması gerekmektedir. Esnaf ve sanatkarlarımızın aralarındaki birlik beraberlik kaynaşma ve dayanışmanın artarak devam etmesi dileğiyle ilimiz esnafı ve meslek kuruluşlarıyla tüm halkımızın ahilik haftasını kutlar saygılar sunarım" dedi.
Son olarak kürsüye gelen Ticaret İl Müdürü Şinasi Balta, Ahiliğin yaklaşık bin yıllık geçmişiyle kardeşlik birlik beraberlik gibi değerleri üzerinde toplayan ticaret ile ahlakı buluşturan bir hayat felsefesi, dünyada benzeri bulunmayan bir kültür medeniyet hazinesi olduğunu kaydetti. Balta, "Ahi vicdanını kendi üzerine gözcü koyan helalinden kazanan yerine ve yeterince harcayan ölçü ve tartı ehli olan yararlı şeyler üretip topluma sunan insandır. Ahi bir sanat ve her işinde her davranışında dürüst ve güvenilir bir kişidir. Ahinin eli kapısı ve sofrası açıkgözü belli ve dili bağlıdır. Ahilik 13'üncü yüzyıldan 21 inci yüzyıla kadar Anadolu’daki esnaf ve sanatkârlar birliklerine verilen bir isimdir. Köylere kadar ulaşan örgütlenme yapısıyla milli birliği ve bütünlüğü toplumsal dayanışma ve yardımlaşmayı temek ilke olarak benimseyen toplumsal ahlak kurallarına bağlı bir toplum kurmayı amaçlayan ülke ekonomisinde temek ihtiyaç maddelerini en kaliteli en ucuz biçimde üretmeyi öngören bir teşkilatlanma biçimidir. Ahilikte en çok beğenilen huy başkasının ayıbını görmemek onu yüzüne vurmamak ve alçak gönüllü olmaktır. Türkçede hala mevcut olan “pabucunu dama atmak” deyimi Ahi deyimi olup Ahiliğin kalite kontrol sistemini çok güzel ifade etmektedir. İmal ettikleri mali standartların altına düşüren esnaf ikaz edilirdi. İkazlara ehemmiyet vermeyip kalitesiz imalata devam edenlerin dükkânları kethuda’ları yani esnaf odası başkanları tarafından kapatılırdı. Bu cezayla da standarda uymayan ahi esnaflıktan ihraç edilirdi" dedi.
Program Set Kuşatma töreni, ödül töreni ve pilav ikramı ile son bulurken, akşam 20:00'da ise Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi tarafından Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezinde 'Ahilik ve İş Ahlakı' ile ilgili konferans düzenlenecek.
