Bilecik Şeyh Edebali Üniversite Doğa Bilimleri ve Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlhan Doran Kayın mantarının sağlıklı diyet listelerinin başını çekmekte olduğunu belirterek, şeker ve tansiyon sorunu olanlara tavsiye edildiğini söyledi.
Doran, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesine ait merkez Aşağıköy’de bulunan Araştırma ve Uygulama alanında İHA muhabirine kayın mantarının faydalarını açıklayarak, yetiştirme koşulları kültür mantarcılığına göre daha zor olduğunu söyledi. Kayın mantarının diğer biri adı ile İstiridye mantarının en bilinen özelliklerinin yararlı ve lezzetli olduğunu belirtti. Doran, “Et ve baklagillere eş değer protein içeren istiridye mantarı yurt dışında birçok yemek çeşidinde et yerine kullanıyor. İstiridye mantarının kolesterolü düşürücü özelliği tüm tıp dünyasında kabul görmektedir.
Yağ oranı yok denecek kadar az olan bu tür mantarlar en sağlıklı diyet listelerinin başını çekmektedir. İstiridye mantarının bağırsakların daha düzenli çalışmasına büyük katkısı vardır. Düzenli tüketimi ile çocukların gelişiminde büyük katkıları vardır. Yüksek miktarda C ve D vitaminleri içermektedir. Dünyanın ileri gelen tüm tıp otoriterlerinin kesinlikle sürekli tüketilmesini önerdiği istiridye mantarının faydaları saymakla bitmiyor. Dünyanın birçok ülkesinin hemen her mutfağında yer edinmiş bu mantar çeşidini mutlaka düzenli olarak tüketmenizi tavsiye ederiz” dedi.
“İSTİRİDYE MANTARI ŞEKER VE TANSİYON SORUNU OLANLARA TAVSİYE EDİLİR”
Doran, istiridye mantarının kayın, yaprak ve kavak gibi farklı isimlerle bilindiğini belirterek sözlerine şöyle devam etti.
”100 gram mantar 45,65 kaloriye sahip olduğunu vitamin B1, B12 C vitaminlerine ihtiva ediyor. Et ve baklagillere eşdeğer protein içeriğine sahip bulunuyor. İnsan vücudu için gerekli olan kalsiyum, fosfor ve demir gibi tüm mineral tuzlar sığır ve tavuk etinde bulunanların iki katı düzeyindedir. Tüm mantar türleri içerisinde en yüksek B1 ve B2 miktarına sahip, sebzelere nazaran 5-10 kat daha fazla niasin içeriyor. Karaciğer hariç tüm et ve sebzelerden daha fazla folik asit içeriyor. Şeker ve tansiyon sorunu olanlara tavsiye ediliyor. Düşük nişasta, yağ ve kalori içerdiği için obezite, şeker ve hipertansiyon hastalarıyla çok az sodyum içermesinden dolayı nefrit ve kalp rahatsızlığı olanlar için tavsiye ediliyor.”
“İSTİRİDYE MANTARININ BAĞIRSAKLARIN DAHA DÜZENLİ ÇALIŞMASINA BÜYÜK KATKISI VARDIR”
İstiridye mantarının Tokyo ve Michigan Üniversiteleri bilim adamlarının yaptığı araştırma sonuçlarına göre düzenli olarak tüketildiğinde hastalıklara karşı vücut direncini artırarak bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ifade eden Doran, ”Yenilenebilir mantar türleri içerisinde sadece Pleurotus türleri, kandaki kolesterol seviyesini düşüren Lovastatin adlı etken maddeyi içeriyor. Kan dolaşımını düzenliyor ve damar tıkanıklıklarını önlüyor. Tansiyona iyi geldiği doktorlar tarafından belirtiliyor. Aneminin düşmanıdır. İstiridye mantarının bağırsakların daha düzenli çalışmasına büyük katkısı vardır. İçerisinde bulunan lentinian adı verilen maddenin tümörleri azalttığı belirtilmektedir. Damar sertliği, beyin kanamaları ve enfeksiyonlara karşı koruyucudur. İstiridye mantarının kimyasal yapısına ve ortalama değerlerine baktığımızda mantarın protein içeriğinin diğer sebzelere göre daha fazla olduğunu görürüz. Bu durumda gayet mantara bir ayrıcalık getirir” dedi.
“BU MANTAR TÜRÜ SON DÖNEMDE MUTFAKTA EN ÇOK TÜKETİLEN VE SEVİLEN TÜRDÜR”
Aynı zamanda mantarların insanların ihtiyaçları olan bütün elzem aminoasitleri de içerdiğini ve et ve tavuğun lazım olan aminoasit puanı 98 iken, mantarda kinin ise 89 olduğunu belirten Doran sözlerine şöyle son verdi.
”Genel beslenme değerine göre puan verildiğinde mantardaki gerekli aminoasit değerlerinin sütteki elzem aminoasit değerlerine yakın olduğu gözlenmektedir. Gerekli aminoasit içeriği bakımından mantarın zengin oluşu en çok vejetaryenlerin işine yaramaktadır. Bilindiği gibi vejetaryen yalnızca sebze ve tahıl tükettiklerinden, yani hayvan ürünleri almadıklarından, insan beslenmesinde hayati önem taşıyan elzem aminoasitleri de yeterince alamazlar. Bu durumda mantar bir nebze olsun vejetaryenlerin imdadına koşmaktadır. Doğada yaklaşık olarak 2 bin kadar yenilebilir mantar türü mevcuttur. Ancak, bunlardan yalnızca 25 tanesinden yararlanılmaktadır. Halk arasında kayın mantarı veya istiridye mantarı diye bilinen şapkalı mantarlar, doğal ortamda ağaç gövdesi üzerinde yetişmektedir. Kültür mantarı olarak da doğal ortama yakın ve üretimin hiçbir aşamasında zirai ilaç ve kimyasal madde kullanılmadan üretilmektedir. Bu mantar türü son dönemde mutfakta en çok tüketilen ve sevilen türdür”.
