Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin ardından milyonlar emekli oldu. EYT'liler ilk emekli maaşlarını ve bayram ikramiyelerini aldılar. Banka promosyonu da alacak olan EYT'lilerin bu ay cepleri gülecek. Posta Gazetesi yazarı Ekrem Sarısu da emekli adaylarının merak ettikleri soruları cevaplandırdı.
Eşim askerlik borçlanmasıyla EYT'li olur mu?
SORU: 1976 doğumlu eşim 1997-1999 yılları arasında 18 ay askerlik yapmış. İlk sigortası 9 Ocak 2000 tarihinde başlamış olup 200 gün prim ödemesi var. Daha sonra 2001 yılında memur olmuş. Askerlik borçlanmasıyla EYT’den yararlanıp emekli olabilir mi?
CEVAP: 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı çalışması olmayan memurlar askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına giremiyor. Maalesef eşinizin askerliğini borçlanarak EYT kapmasına girmesi mümkün değil. Eşiniz emekli olmak için; 25 tam yıl (9000 gün) prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Hizmet süresini 25 yıla tamamlaması şartıyla, 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
Askerliğinizi borçlanıp 1335 gün prim ödemelisiniz
SORU: 15 Mart 1969 doğumluyum. 1990’da 18 ay askerlik yaptım. 1 Ocak 1995 SSK girişimle 3800 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanmamı yaparsam, ne zaman emekli olurum?
CEVAP: Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emeklilik için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 1335 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte, EYT kapsamında yaş aranmadan emekli olabilirsiniz.
Durdurulan sigortalılık süresi ihya edilebilir mi?
SORU: 12 Kasım 1968 doğumluyum. 1988’de 18 ay askerlik yaptım. 1992’de SSK girişim var. Şu an 3582 gün prim ödemem bulunuyor. 1997 yılından Bağkur girişim var. Ayriyeten 2011 yılından şirket ortaklığımdan Bağkur’um var. Ancak prim ödemem yok. Daha önceki afta taksitlendirme yapmıştım, kısmen ödeme yaptım. Taksitleri ödeyemediğimden iptal oldu. Ödediklerimiz de yandı. Şimdi Bağkur’umu ödeyip emekli olmak için müracaat yaptığım da ihtiyacım olduğu kadar borçlanamadığımı, tamamını ödemem gerektiğini söylüyorlar. Bağkur’a ara ara girişlerim var. Bunlardan kısmi satın alabilir miyim?
CEVAP: Prim borcundan dolayı sigortalılık süresinin durdurulup, prim borcunun silindiği durumda, durdurulan sigortalılık sürenin primi güncel değerleri üzerinden ödenerek, durdurulan sigortalılık süresi İHYA edilebiliyor. Ancak, kısmi ihya yapılamıyor. Durdurulan sürenin tamamının priminin ödenmesi zorunlu.
EYT’li olma şansım var mı?
SORU: 25 Nisan 1978 doğumluyum. Bağkur başlangıç tarihim 18 Nisan 2000’dir. Askerliğimi 1998-1999 arasında yaptım. EYT’den yararlanabiliyor muyum? Yararlanmıyorsam askerliğimi borçlanarak EYT’den yararlanma şansım olabilir mi?
CEVAP: İlk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar EYT kapsamında. Normalde kapsamda değilsiniz. Ancak askerlik sürenizi (18 ay kabul edilmiştir) borçlanmanız halinde, Bağkur başlangıç tarihiniz 18 Ekim 1998 olur ve EYT kapsamına girerek, emekli olmak için; 25 tam yıl (9000 gün) prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olurunuz. EYT’lilerden yaş aranmadığından, priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz (Boşluğunuz yoksa 18 Ekim 2023’te).
Kıbrıs’taki sigorta başlangıcı Türkiye’de de başlangıç sayılır mı?
SORU: 1975 doğumluyum. Türkiye’de sigorta girişim 2004 olup 6200 gün prim ödemem var. Nisan 2000 ayından itibaren 2.5 sene Kıbrıs’ta çalıştım. Kıbrıs çalışmamın 10 gününü borçlandım. Askerliğimi 1997’de yaptım. 540 gün askerlik borçlanması yaptım. EYT kapsamında mıyım?
CEVAP: Aramızdaki ikili sosyal güvenlik sözleşmesine göre; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki sigorta başlangıcı Türkiye’de de sigorta başlangıcı sayılıyor. KKTC’deki çalışmanızın 10 günü ve Kıbrıs çalışmasından önce yaptığınız 540 gün askerliğinizi borçlanmanız, sigorta başlangıç tarihinizi Ekim 1998’e çekerek, hem EYT kapsamına girmenizi, hem de emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ve 57 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. EYT’lilerden yaş aranmıyor. Prim şartını da sağladığınızdan bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız Ekim 2023’te emekli olabilirsiniz.
KAYNAK:POSTA
https://www.posta.com.tr/galeri/altin-fiyatlari-canli-grafik-18-nisan-gram-altin-ve-ceyrek-altin-fiyatlari-ne-kadar-2023-2627293/1
